Pergi ke kandungan

Sistem Jalan Persekutuan Malaysia

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Sistem Jalan Persekutuan Malaysia
Penanda lebuh raya Jalan Persekutuan Malaysia
Maklumat sistem
Diselenggara oleh JKR) Persekutuan; nombor dan penghalaan yang diberikan oleh Kementerian Kerja Raya Malaysia.[1]
Dibina pada:1957 (Semenanjung Malaysia)
1986 (Sabah dan Sarawak)[2]
Nama lebuhraya
Jalan PersekutuanJalan Persekutuan nn (FT nn)
Hubungan sistem
Jalan raya di Malaysia
Lebuh raya • Persekutuan • Negeri
Lebuhraya Tun Razak (Laluan Persekutuan ) bermula dari Segamat, Johor ke Gambang, Pahang.
Satu papan arah tanda di Laluan Persekutuan 3 dalam Terengganu.
Tanda kod Laluan Persekutuan

Sistem Jalan Persekutuan Malaysia, adalah rangkaian jalan raya negara utama dalam Malaysia. Semua Jalan Persekutuan di Malaysia adalah di bawah bidang kuasa Kementerian Kerja Raya (KKR). Mengikut Akta Fungsi Menteri 1969, KKR bertanggungjawab untuk merancang, membina dan mengekalkan semua Jalan Persekutuan yang diwartakan di bawah Akta Jalan Persekutuan 1959. Walau bagaimanapun, kebanyakan projek-projek jalan Persekutuan telah dibina dan disenggarakan oleh Jabatan Kerja Raya Malaysia (JKR) yang juga salah satu daripada agensi pelaksana di bawah KKR (dengan pengecualian daripada Sabah dan Sarawak, di mana JKR di kedua-dua negeri adalah di bawah kerajaan negeri masing-masing).

Kebanyakan jalan-jalan persekutuan di Semenanjung Malaysia telah dibina semasa era kolonial British sebelum tahun 1957. Pada masa itu, kerajaan British telah membina jalan raya untuk membolehkan mereka untuk mengangkut barangan dan komoditi lebih mudah .

Dalam Sabah, kebanyakan jalan-jalan persekutuan telah dibina semasa pendudukan Borneo Utara British di bawah Syarikat Berpiagam Borneo Utara pentadbiran, dan tidak seperti kebanyakan jalan persekutuan di Semenanjung Malaysia yang hanya menggunakan nombor untuk melabelkan jalan persekutuan, kod jalan persekutuan Sabah bermula dengan huruf A yang sejajar dengan jumlah laluan.

Walau bagaimanapun, dalam Sarawak, tidak ada sistem rangkaian jalan raya telah dibangunkan semasa pemerintahan dinasti Rajah Putih Brooke. Hasilnya, selepas Sarawak menyertai Persekutuan Malaysia pada 16 September 1963, kerajaan persekutuan Malaysia mula membina sebuah sistem rangkaian jalan yang menghubungkan Sarawak ke Sabah, yang dikenali sebagai Lebuh raya Pan Borneo.

Taraf jalan persekutuan

[sunting | sunting sumber]

Gambaran keseluruhan

[sunting | sunting sumber]

Panjang keseluruhan jalan persekutuan adalah 49,935 km (31,028 bt).

Jalan Persekutuan dilabel dengan nombor sahaja, sebagai contoh Laluan Persekutuan 1, manakala laluan negeri dilabel dengan huruf kod negara diikuti dengan nombor yang diberikan; sebagai contoh Laluan (J)32 ialah jalan negeri Johor. Walau bagaimanapun, nombor laluan persekutuan juga boleh ditambah dengan awalan FT-, yang biasanya digunakan oleh JKR dan polis Malaysia. Sebagai contoh, Laluan Persekutuan 1 juga boleh ditulis sebagai Laluan Persekutuan FT1. Kedua-dua jalan persekutuan dan negeri mempunyai tanda-tanda jalan raya biru dan warna teks yang berwarna putih.

Kebanyakan jalan-jalan persekutuan di Malaysia adalah jalan dua lorong. Malaysia melaksanakan sistem pemanduan sebelah kanan di mana pemandu memandu di sebelah kiri jalan. Walau bagaimanapun, terdapat di tempat-tempat tertentu di mana lorong tambahan boleh didapati. Di kawasan bandar, jalan raya persekutuan boleh menjadi jalan empat lorong untuk meningkatkan kapasiti trafik. Di kawasan-kawasan berbukit, tambahan Lorong mendaki ketiga adalah disediakan untuk kenderaan perlahan seperti bas dan lori.

Beberapa jalan persekutuan boleh mempunyai lorong motosikal. Di jalan persekutuan Malaysia, laluan motosikal diletakkan di sebelah kiri melampau setiap arah dan hanya dipisahkan daripada laluan utama dengan jalur hitam dan putih untuk membolehkan penunggang motosikal memotong sebuah motosikal yang lebih perlahan dan ke kanan untuk keluar dari jalan raya.

Beberapa lebuh raya di Malaysia seperti Lebuhraya Persekutuan dan Lebuhraya Skudai yang dibiayai kerajaan persekutuan, oleh itu semua lebuh dibiayai kerajaan persekutuan juga dikelaskan sebagai jalan persekutuan.

Hampir semua jalan persekutuan adalah berturap dengan biasa bertar kecuali Lebuhraya Skudai-Pontian yang berturap dengan konkrit dari persimpangan Universiti Teknologi Malaysia ke persimpangan Taman Sri Pulai dan Jalan Sitiawan-Batak Rabit (laluan Persekutuan 5) daripada Sitiawan ke Kota Setia. Sementara itu, pada Lebuhraya Persekutuan yang menghubungkan Klang ke Kuala Lumpur, bahagian lebuh raya dari Subang Jaya ke Kota Darul Ehsan berhampiran Petaling Jaya adalah berturap dengan asfalt.

Sarawak mempunyai beberapa rangkaian jalan persekutuan yang paling luas di Malaysia. Semua jalan persekutuan di Sarawak yang menghubungkan bahagian utama dengan pengecualian daripada Mukah bahagian. Bagi Bahagian Kapit, hanya jalan raya persekutuan yang disediakan untuk bahagian ini ialah Jalan Bakun (bermula dari KM 95 - KM 120). jalan pantai Bintulu-Miri adalah masih dalam pertikaian antara kerajaan pusat dan kerajaan negeri kanan penyelenggaraan. Ia adalah disebabkan oleh pembinaan persekutuan dibiayai, tetapi pampasan dan pengambilan tanah adalah dari kerajaan negeri Sarawak. Tiada jalan persekutuan diasingkan daripada rangkaian, tidak seperti jalan negeri. Unik di Sarawak, rangkaian jalan persekutuan berdampingan antarabangsa untuk lebuh raya Brunei di Sungai Tujuh (Miri) dengan Kuala Belait (Brunei), Tedungan (Limbang) dengan Kuala Lurah (Brunei), Limbang dengan Puni (Brunei), Lawas dengan Labu (Brunei) dan juga untuk rangkaian jalan raya Indonesia di Tebedu (daerah Serian) dengan Entikong (Kalimantan Barat, Indonesia).

Jalan persekutuan Malaysia adalah tertakluk kepada taraf lebuh raya luar bandar yang diguna pakai oleh Jabatan Kerja Raya Malaysia (JKR), yang terdiri daripada R1 dan R1a (jalan-jalan kecil di kampung-kampung dan FELDA penempatan tanpa kawalan akses dan had kelajuan rendah) untuk R5 (jalan persekutuan atau lebuh raya dengan kawalan akses terhad dan had laju sehingga 90 km/j). Taraf R6 adalah eksklusif untuk kelajuan lebuhraya yang tinggi (sehingga 110 km/j) dengan akses penuh kawalan.

Jenis jalan persekutuan dan kategori nombor laluan

[sunting | sunting sumber]
Contoh Maklumat Digit nombor


Nombor jalan persekutuan utama 001 - 249

Jalan persekutuan kemudahan institusi 250 - 479
EXIT 1
EXIT 226
Nombor susur keluar jalan persekutuan EXIT 1 - EXIT 99
EXIT 201 - EXIT 299


Nombor jalan persekutuan utama
(Sarawak)
1-1 - 1-59
3-1 - 3-99

Nombor jalan persekutuan utama
(Sabah; sistem penomboran lama)
A01 - A99


Nombor jalan persekutuan utama
(Labuan)
700 - 799

Nombor jalan persekutuan FELDA/FELCRA 1000 - 1999
2000 - 2999

Nombor jalan persekutuan perindustrian 3000 - 3999

Jalan persekutuan utama

[sunting | sunting sumber]

Kebanyakannya boleh didapati di Semenanjung Malaysia, Sabah dan Sarawak.

Jalan persekutuan FELDA/FELCRA

[sunting | sunting sumber]

Kebanyakannya boleh didapati di penempatan FELDA dan FELCRA di Semenanjung Malaysia sahaja. Jalan ini telah dibina oleh FELDA atau FELCRA dan JKR.

Di Sarawak, jalan persekutuan untuk FELDA di Lundu dan untuk SALCRA di Sarikei.

Jalan persekutuan perindustrian

[sunting | sunting sumber]

Kebanyakannya ditemui di kawasan perindustrian di Semenanjung Malaysia sahaja.

Di Sarawak, terdapat dua jalan persekutuan industri, yang terletak di Perindustrian Estet Pending di Kuching dan Perindustrian Estet Kidurong di Bintulu.

Jalan persekutuan kemudahan institusi

[sunting | sunting sumber]

Kebanyakannya boleh didapati di pintu masuk ke kemudahan institusi persekutuan seperti universiti, institut, pengkalan tentera, stesen satelit bumi, lapangan terbang, TV dan stesen frekuensi radio, stesen pertukaran telekom, hospital dan tarikan pelancong.

Untuk maklumat lanjut, sila rujuk Tanda-tanda jalan dalam rencana-rencana Malaysia atau Brosur Maklumat Papan Tanda Jalan Malaysia Diarkibkan 2009-03-19 di Wayback Machine

Reka bentuk jalan raya

[sunting | sunting sumber]

Luar bandar

[sunting | sunting sumber]
Taraf Reka bentuk
had laju
maksimum (km/j)
Lebar laluan
minimum
(m)
Kawalan akses Digunakan di
JKR R6 110 3.5 Penuh Lebuhraya di bawah pentadbiran Lembaga Lebuhraya Malaysia (LLM)
JKR R5 100 3.5 Sebahagian jalan-jalan utama dan lebuh raya akses separa bagi JKR Persekutuan
JKR R4 90 3.25 Sebahagian Jalan-jalan utama / sekunder
JKR R3 70 3.0 Tiada Jalan-jalan sekunder
JKR R2 60 2.75 Tiada Jalan-jalan kecil

Nota: JKR R2 adalah standard geometri minimum untuk jalan 2 lorong
JKR R1 40 (5.0)* Tiada jalan-jalan kecil satu lorong (lorong negara)
JKR R1a 40 (4.5)* Tiada Jalan satu lorong (jalan raya ke kawasan terhad seperti kuari)

Kawasan bandar

[sunting | sunting sumber]
Taraf Reka bentuk
had laju
maksimum (km/j)
Lebar laluan
minimum
(m)
Kawalan akses Digunakan di
JKR U6 90 3.5 Penuh Lebuhraya di bawah pentadbiran Lembaga Lebuhraya Malaysia (LLM)
JKR U5 80 3.5 Sebahagian Jalan raya arteri dan akses separa lebuh raya perbandaran
JKR U4 70 3.25 Sebahagian Jalan raya arteri / pengumpul
JKR U3 60 3.0 Sebahagian jalan pengumpul / jalan-jalan tempatan
JKR U2 50 2.75 Tiada jalan-jalan tempatan

Nota: JKR U2 adalah standard geometri minimum untuk jalan 2 lorong
JKR U1 40 (5.0)* Tiada jalan satu lorong (dalam bandar)
JKR U1a 40 (4.5)* Tiada jalan satu lorong (di kawasan-kawasan perumahan kos rendah)

* - Jumlah lebar jalan 2 hala

(Source: Arahan Teknik (Jalan) 8/86 - A Guide on Geometric Design of Roads, Jabatan Kerja Raya Malaysia Diarkibkan 2011-08-25 di Wayback Machine)

Rangkaian Lebuh Raya Asia

[sunting | sunting sumber]
Penanda laluan Lebuhraya Asia
Tanda jarak Jalan Persekutuan dengan perisai laluan Lebuhraya Asia.

Rangkaian Lebuh Raya Asia adalah projek antarabangsa antara negara-negara Asia untuk membangunkan sistem lebuh raya mereka yang akan menjadi laluan utama dalam rangkaian Lebuhraya Asia. Terdapat 7 laluan Lebuhraya Asia melalui Malaysia - AH2 Lebuhraya Asia Laluan 2, AH18 Lebuhraya Asia Laluan 18, AH140 Lebuhraya Asia Laluan 140, AH141 Asia Lebuhraya Laluan 141, AH142 Lebuhraya Asia Laluan 142, AH143 Lebuhraya Asia Laluan 143 dan AH150 Lebuhraya Asia Laluan 150.

Bahagian Malaysia Laluan AH2 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan Rangkaian Lebuh Raya Asia 18 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan AH140 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan AH141 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan AH142 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan AH143 terdiri daripada: -

Bahagian Malaysia Laluan AH150 terdiri daripada: -

Galeri Penanda Lebuhraya Asia di Malaysia

[sunting | sunting sumber]

Penyelenggaraan jalan Persekutuan

[sunting | sunting sumber]

Sebelum awal tahun 2000, jalan persekutuan Malaysia telah disenggarakan oleh Jabatan Kerja Raya. Bermula pada tahun 2000, kontraktor utama dan syarikat penyelenggaraan mempunyai tanggungjawab untuk mengekalkan semua jalan persekutuan di Malaysia.

Kawasan Syarikat
Utara (Perlis, Kedah, Pulau Pinang) THB Maintenance Sdn Bhd
Utara (Perak) Belati Wangsa (M) Sdn Bhd
Tengah dan Pantai Timur Roadcare (M) Sdn Bhd
Selatan Selia Selenggara Selatan (M) Sdn Bhd;
Sabah
(termasuk Wilayah Persekutuan Labuan)
Pembinaan Kekal Mewah Sdn Bhd
Sarawak
(Kuching, Samarahan, Sri Aman, Betong, Sarikei)
PPES Works Sdn. Bhd; anak syarikat Kumpulan Cahya Mata Sarawak Berhad (CMSB)
Sarawak
(Sibu, Mukah, Bintulu)
HCM Engineering Sdn. Bhd.; anak syarikat Protasco Berhad
Sarawak
(Miri, Limbang, Kapit)
Endaya Construction Sdn. Bhd.; anak syarikat Encorp Properties Sdn. Bhd.

Keselamatan

[sunting | sunting sumber]

Had laju lalai dan Had Laju Kebangsaan ialah 90 km/j (55 mph); Walau bagaimanapun, had laju yang lebih rendah sebanyak 80 km/j (50 mph) telah dilaksanakan pada musim perayaan bermula dari Hari Raya Aidilfitri 2006 sebagai langkah pencegahan untuk mengurangkan kemalangan semasa musim perayaan. Di kawasan bandar, had laju dikurangkan kepada 60 km/j (40 mph). Perangkap kelajuan s juga digunakan oleh polis Malaysia di banyak tempat di sepanjang jalan persekutuan.

Kemalangan

[sunting | sunting sumber]

Jalan persekutuan Malaysia sentiasa menempatkan kebanyakan kemalangan jalan raya di Malaysia, terutamanya semasa musim perayaan.

Senarai kawasan yang sering berlaku kemalangan di jalan persekutuan Malaysia

[sunting | sunting sumber]
  • km Lebuhraya Skudai-Pontian diantara Kangkar Pulai dan Pekan Nenas.
  • km Lebuhraya Skudai-Pontian berdekatan Pekan Nenas.
  • km 25 ~ 34 Jalan Muar-Segamat berdekatan Kebun Bahru/Serom estate
  • km 13 - 16 Jalan Seremban-Kuala Pilah berdekatan Bukit Putus
  • km Muar-Parit Sulong berdekatan Bukit Mor
  • km sepanjang Lebuhraya Pasir Gudang
  • km Kota Tinggi-Ulu Tiram
  • km Lebuhraya Gua Musang diantara Kuala Lipis-Gua Musang berdekatan Merapoh
  • km Lebuhraya Gua Musang diantara Kuala Krai-Gua Musang
  • km Jalan Jemaluang-Kota Tinggi
  • km Jalan Karak-Temerloh
  • km Jalan Temerloh-Maran diantara laluan 64 (Jengka) dan persimpangan Lubuk Paku
  • km Jalan Maran-Gambang
  • km Jalan Muar-Melaka berdekatan persimpangan Tiang Dua, Bemban
  • km Jalan Melaka-Masjid Tanah
  • km sepanjang Lebuhraya Tun Razak
  • km Jalan Mantin-Seremban (1)
  • km Jalan Temerloh-Gemas (10) berdekatan estet Teriang
  • km Jalan Seremban-Port Dickson (53)
  • km 18 ~ 22 Jalan Asam Jawa-Sungai Buloh (54)
  • km Lebuhraya Timur-Barat Kedua (185)
  • km Jalan Tapah-Cameron Highlands (59)
  • km Jalan Kulai-Kota Tinggi (94)
  • km Lebuhraya Pengerang (314)
  • km Lebuhraya Genting Sempah-Genting Highlands
  • km [[Jalan Gombak Lama}}
  • km Selat Klang Utara Bypass (20)
  • km Benta-Jerantut (64)
  • km Jalan Raub-Benta (8)
  • km Jalan Benta-Kuala Lipis (8)
  • km Jalan Kuala Kubu Baharu-Teranum(Raub)
  • km Jalan Bukit Fraser {Naik)
  • km Jalan Bukit Fraser 2(Turun)
  • km Lebuhraya Timur-Barat Kedua (185) berdekatan Perak-Pahang border
  • km Jalan Gua Musang-Kuala Krai (8)
  • km Jalan Seremban-Kuala Pilah (Kini ) diantara Paroi dan Ulu Bendul (bahagian Bukit Putus)
  • km Jalan Seremban-Kuala Klawang (86)
  • km Jalan Serian-Sri Aman (1), di Bukit Begunan, Sri Aman, Sarawak
  • km Jalan Bintulu-Sibu (1), berdekatan persimpangan lapangan terbang Bintulu , Bintulu, Sarawak
  • km Jalan Labu-Lawas (1), selepas Kompleks Imigresen Lawas, Lawas, Sarawak (keadaan cerun jalan raya yang melampau)

Pada musim perayaan

[sunting | sunting sumber]

Pada musim perayaan seperti Tahun Baru Cina, Deepavali, Krismas dan Hari Raya Aidilfitri, aktiviti seperti pembinaan, pembaikan jalan raya dan kerja-kerja penyelenggaraan telah dihentikan. Sementara itu, kenderaan barangan berat seperti trak pembalakan, trak simen, lori Kontena, bahan binaan lori dan barangan lain kenderaan berat (kecuali lori lori tangki, barangan peruntukan , kren jalan, trak tunda, bomba, ambulans, dan lain-lain) adalah dilarang daripada menggunakan jalan raya, lebuh raya dan lebuh pada musim perayaan. Sebuah operasi di seluruh negara secara besar-besaran yang dikenali sebagai Ops Selamat (Dahulu dikenali dengan nama Ops Sikap) yang diadakan setiap tahun oleh polis Malaysia untuk memastikan keselamatan di semua jalan di Malaysia semasa musim perayaan.

Sistem Penguatkuasaan Automatik

[sunting | sunting sumber]

Sistem Penguatkuasaan Automatik (AES) adalah sistem penguatkuasaan keselamatan jalan raya untuk memantau jalan raya persekutuan, lebuh raya ekspres dan lebuh raya di Malaysia. Sistem ini berkuat kuasa pada 22 September 2012.

Jenis AES

[sunting | sunting sumber]
  • Kamera berkelajuan cahaya
  • Kamera lampu merah

Bencana alam

[sunting | sunting sumber]

Jabatan Kerja Raya telah memantau semua jalan persekutuan di Malaysia dan memastikan bahawa tidak ada tanah runtuh, banjir kilat dan bencana alam yang lain boleh berlaku lagi.

Senarai kawasan berisiko tanah runtuh

[sunting | sunting sumber]
  • km sepanjang Lebuhraya Timur-Barat (4)
  • km Parit Sulong-Parit Yaani (24) between Tongkang Pechah and Sri Medan junctions
  • km Jalan Maran-Gambang (2)
  • km Jalan Mantin-Seremban (1)
  • km Jalan Changkat Jering-Kuala Kangsar (1) berdekatan Bukit Berapit
  • km 13 - 16 Jalan Seremban-Kuala Pilah (51) berdekatan Bukit Putus
  • km Jalan Lingkaran Pulau Pinang
  • km Jalan Kaki Bukit-Wang Kelian
  • km Berhampiran Bukit Tujuh
  • km Jalan Gunung Brinchang
  • km Jalan Gunung Jerai
  • km Jalan Tapah-Cameron Highlands (59)
  • KM Jalan Raya Timur Barat 2
  • km Jalan Sungai Koyan
  • km Lebuhraya TEKIH
  • km Jalan Genting Sempah-Bentong (68)
  • km Jalan Gombak-Genting Sempah (68)
  • km Lebuhraya Genting Sempah-Genting Highlands
  • km Jalan K.K.Baharu-Teranum
  • km dan Jalan Bukit Fraser
  • km Jalan Ulu Tiram-Kota Tinggi (3)
  • km Jalan Tatau-Bintulu (1)

*Terdapat banyak lagi jalan yang berisiko tanah runtuh yang tidak tersenarai

Senarai kawasan berisiko tinggi banjir kilat berlaku

[sunting | sunting sumber]

Kemudahan di jalan raya persekutuan Malaysia

[sunting | sunting sumber]

Fakta lain

[sunting | sunting sumber]

Senarai jalan persekutuan

[sunting | sunting sumber]
Lihat juga "Senarai Jalan Persekutuan di Malaysia"
Bagi lebuh raya ekspres dan lebuh raya, lihat juga "Senarai Lebuh Raya di Malaysia"

Lihat juga

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ Kementerian Kerja Raya Malaysia (2013-04-11). "Know Your Federal Roads". Kementerian Kerja Raya Malaysia. Dicapai pada 2015-11-08.
  2. ^ Federal Roads Act 1959 (Act 376). Dicapai pada 2015-11-08.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]