Senarai parti politik Malaysia

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Jump to navigation Jump to search
Malaysia

Rencana ini sebahagian daripada siri:
Politik dan kerajaan
Malaysia

Kerajaan
Eksekutif
Perundangan
Badan Kehakiman
Pilihan raya
Hubungan luar
Bahagian-bahagian
Negara-negara lain · Atlas
 Portal Politik

Berikut merupakan senarai parti-parti politik Malaysia yang terdapat di Malaysia. Senarai parti yang berdaftar boleh didapati di Senarai parti berdaftar di SPR.

Perundangan[sunting | sunting sumber]

Di bawah perundangan terkini, semua parti politik (juga "Persatuan Politik") harus didaftarkan di bawah Akta Persatuan.

Parti utama[sunting | sunting sumber]

Parti-parti utama adalah parti yang sentiasa mempunyai wakil di dalam Parlimen Malaysia atau Dewan Undangan Negeri, atau parti yang aktif dan menyertai pilihan raya umum dalam 10 tahun yang lepas.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan URL
Pakatan Harapan (PH) Alliance of Hope PH Pakatan Harapan Logo.svg 2015  [1]
- Parti Pribumi Bersatu Malaysia Malaysian United Indigenous Party Bersatu Parti Pribumi Bersatu Malaysia Logo.png 2016 [2]
- Parti Tindakan Demokratik Democratic Action Party DAP DAP-100px.jpg 1965 [3]
- Parti Keadilan Rakyat People's Justice Party PKR Lambang keadilan.png 1999 [4]
- Parti Amanah Negara National Trust Party Amanah Lambang amanah.png 2015 [5]
Parti Warisan Sabah Sabah Heritage Party Warisan Sabah Heritage Party Logo.png 2016 [6]|-
Barisan Nasional National Front BN Barisan Nasional.png 1973 [7]
- Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu United Malays National Organisation UMNO UMNO (Malaysia).svg 1946 [8]
- Persatuan Cina Malaysia Malaysian Chinese Association MCA Flag of the Malaysian Chinese Association.svg 1949 [9]
- Kongres India Malaysia Malaysian Indian Congress MIC Malaysian Indian Congress Logo.svg 1946 [10]
Gagasan Sejahtera Ideas of Prosperity Gagasan 2016 [11]
- Parti Islam Se-Malaysia Malaysian Islamic Party PAS PAS logo.svg 1955 [12]
- Parti Ikatan Bangsa Malaysia Malaysian Nation Alliance Party IKATAN Ikatan.jpg 2012 [13]
- Barisan Jemaah Islamiah Se-Malaysia Malaysian Islamic Group Front BERJASA BERJASA logo.svg 1977 [14]
Gabungan Parti Sarawak Sarawak Parties Alliance GPS 2018 [15]
- Parti Pesaka Bumiputera Bersatu United Bumiputera Heritage Party PBB 1973 [16]
- Parti Rakyat Sarawak Sarawak People's Party PRS 2004 [17]
- Parti Demokratik Progresif Progressive Democratic Party PDP 2002 [18]
- Parti Rakyat Bersatu Sarawak Sarawak United People's Party SUPP Sarawak United People's Party logo.svg 1959 [19]
Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu United Pasokmomogun Kadazandusun Murut Organisation UPKO United Pasokmomogun Kadazandusun Murut Organisation Logo.svg 1964 [20]
Gabungan Bersatu Sabah Alliance Sabah Party GBS 2018 [21]
- Parti Bersatu Sabah United Sabah Party PBS Pbslogo.JPG 1985 [22]
- Parti Bersatu Rakyat Sabah United Sabah People's Party PBRS 1994
- Parti Solidariti Tanah Airku Homeland Solidarity Party STAR SabahSTAR.jpg 2016 [23]
Parti Sarawak Bersatu United Sarawak Party  PSB 2014 [24]

Parti bebas[sunting | sunting sumber]

Berikut merupakan komponen parti bebas sama ada berhaluan kanan atau berhaluan kiri.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan URL
Parti Progresif Penduduk Malaysia Malaysian People's Progressive Party myPPP Ppplogo.gif‎ 1953 [25]
Parti Rakyat Malaysia Malaysian People's Party PRM PRM.gif‎ 1955 [26]
Kongres Ceylonese Malaysia Malaysian Ceylonese Congress MCC Malaysian Ceylonese Congress.jpg 1958 [27]
Parti Gerakan Rakyat Malaysia Malaysian People's Movement Party GERAKAN Gerakan.gif 1968 [28]
Parti Punjabi Malaysia Malaysian Punjabi Party PPM PartiPunjabiMalaysia.jpg 1986  
Barisan Kemajuan India Se-Malaysia All-Malaysian Indian Progressive Front IPF AMIPF.jpg‎ 1990  
Parti Bersatu India Malaysia Malaysian Indian United Party MIUP Picture MIUP.png 2007  
Parti Cinta Malaysia Love Malaysia Party PCM Parti-cinta-malaysia.jpg 2007 [29]
Parti Sosialis Malaysia Socialist Party of Malaysia PSM Parti Sosialis Msia.JPG 2008 [30]
Parti Makkal Sakti Malaysia Malaysia Makkal Sakti Party MMSP MMSP-logo.jpg 2009 [31]
Parti Bersatu Sasa Malaysia Malaysia United People's Party MUPP Bersama.jpg 2011  
Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air Malaysian People’s Wellbeing Party KITA Logo-kita1.png 2011 [32]
Parti Generasi Baru New Generation Party NewGen 2013  
Parti Keadilan India Malaysia Malaysian Indian Justice Party MIJP 2013  
Parti Nasional Malaysia Malaysian National Party MNP 2013  
Parti Nasional Penduduk Malaysia People's National Party of Malaysia PNP 2013  
Parti Alternatif Rakyat People's Alternative Party PAP Logo PAP Malaysia.png 2014  
Parti Bersama Malaysia Malaysian United Party MUP 2016  
Parti Tindakan Hak Minoriti Minority Rights Action Party MIRA 2018  

Parti tempatan[sunting | sunting sumber]

Parti yang aktif di peringkat sesuatu kawasan negeri sahaja.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan URL
Parti Maju Sabah Sabah Progressive Party SAPP Sapplogo.gif 1994 [33]
Parti Reformasi Negeri State Reform Party STAR STAR.jpg 1996 [34]
Parti Pekerja Sarawak Sarawak Workers Party SWP 2012[1]  
Parti Cinta Sabah Love Sabah Party PCS 2013 [35]
Parti Kebangsaan Sabah Sabah Nationality Party PKS 2013  
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (Baru) United Sabah National Organisation (New) USNO Baru 2013  
Pertubuhan Perpaduan Rakyat Kebangsaan Sabah Sabah National People's Unity Organisation PERPADUAN 2013  
Parti Sejahtera Angkatan Perpaduan Sabah Sabah Wellbeing & Unity Front Party SAPU 2013  
Parti Damai Sabah Sabah Peace Party SPP 2013  
Parti Kerjasama Anak Negeri Sabah People's Co-operation Party ANAK NEGERI Parti Kerjasama Rakyat Sabah.png 2013  
Parti Bumi Kenyalang Land of the Horbill Party PBK 2013  
Parti Bansa Dayak Sarawak Baru New Sarawak Native People's Party PBDSB 2013  
Parti Rakyat Gabungan Jaksa Pendamai Justices of Peace Coalition People's Party PEACE 2013  
Parti Gagasan Bersama Rakyat Sabah Sabah People's Common Ideals Party BERSAMA 2013  
Parti Kebenaran Sabah Sabah Truth Party KEBENARAN 2013  
Parti Bersatu Bugis Sabah Sabah Bugis United Party PBBS 2013  
Parti Ekonomi Rakyat Sabah Sabah People's Economy Party PERS 2013  
Parti Ekonomi Rakyat Sarawak Bersatu United Sarawak People's Economic Party PERSB Parti Ekonomi Rakyat Sarawak Bersatu.PNG 2013  
Parti Barisan Pulau Pinang Penang Front Party PFP 2016  
Parti Harapan Rakyat Sabah Sabah People' Hope Party PHRS 2016  
Parti Perpaduan Rakyat Sabah Sabah People's Unity Party PPRS 2017  

Parti gabungan, pakatan dan campuran[sunting | sunting sumber]

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan
Pusat Tenaga Rakyat People's United Front PUTERA 1947 1948
Majlis Tindakan Bersama Se-Malaya All-Malaya Council of Joint Action AMCJA 1947 1948
Parti Perikatan Alliance Party PERIKATAN Perikatan.gif 1951 1973
Barisan Sosialis Socialist Front SF 1958 1969
Konvensyen Solidariti Malaysia Malaysian Solidarity Convension MSC 1965 1965
Barisan Nasional National Front BN Barisan Nasional.png 1973
Harakah Keadilan Rakyat People's Justice Movement HAK 1986 1986
Angkatan Perpaduan Ummah Ummah Unity Front APU 1989 1996
Gagasan Rakyat People's Might GR 1989 1996
Barisan Alternatif Alternative Front BA 1998 2008
Angkatan Insaf Rakyat Awakening People's Front AIR 1999 1999
Barisan Rakyat Peoples's Front BR 2008 2008
Pakatan Rakyat Peoples's Pact PR Pakatan rakyat logo dan bendera.png 2008 2015
Pakatan Harapan Alliance of Hope PH Pakatan Harapan Logo.svg 2015
Gagasan Sejahtera Harmonious Might GS PAS logo.svg 2016
Gabungan Parti Sarawak Sarawak Parties Alliance GPS 2018
Gabungan Bersatu Sabah Sabah United Alliance GBS 2018

Parti tak berdaftar[sunting | sunting sumber]

Parti-parti yang tak berdaftar, sama ada masih dalam proses pendaftaran, pendaftaran ditolak atau memang gerakan tak berdaftar.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan URL
Hizbut Tahrir * Party of Liberation HT Flag of Jihad.svg 1953 [36]
Parti Reformasi Insan Malaysia Malaysian Peoples Reform Party PRIM 1999  
Kongres Dayak Malaysia** Malaysian Dayak Congress MDC LogoMDC.jpg 2005 [37]
Parti Mahasiswa Negara*** National Student's Party PMN PMN.png 2008 —
Barisan Bertindak Demokratik India Malaysia**** Malaysian Indian Democratic Action Front MINDRAF 2009 —
Parti Hak Asasi Manusia Malaysia Human Rights Party Malaysia HRP HRP.jpg 2009 [38]
Parti Demokratik Malaysia (Baru) Malaysian Democratic Party MDP MDP.jpg 2012 —
Parti Harapan Malaysia Malaysian Hope Party PHM 2016 —
* Hizb ut-Tahrir ialah satu gerakan politik Islam antarabangsa yang mempunyai cawangan di Malaysia.
** Kongres Dayak Malaysia telah ditaja penubuhannya pada 2005 [2] tapi gagal didaftarkan sehingga kini.
*** Parti Mahasiswa Negara ditubuhkan oleh sekumpulan mahasiswa universiti tapi menhadapi halangan undang-undang untuk didaftarkan kerana melanggari Akta Universiti dan Kolej Universiti (AUKU) 1971.[3]
**** Penubuhan Barisan Bertindak Demokratik India Malaysia (MINDRAF) telah tidak aktif aetelah pendaftaran parti Parti Hak Asasi Manusia (HRP) oleh P. Uthayakumar dari HINDRAF.[4]

Parti yang telah ditukar nama[sunting | sunting sumber]

Parti yang telah ditukar nama mengikut tahun penukaran nama mereka.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan
Parti Perikatan * Alliance Party — Perikatan.gif 1951 1974
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (Baru)** United Malays National Organisation (New) UMNO (Baru) UMNO (Malaysia).svg 1988 1988
Ikatan Masyarakat Islam Malaysia *** Muslim Community Union of Malaysia IKATAN 1991 1999
Parti Demokratik Sabah**** Sabah Demokratic Party PDS 1994 1999
Angkatan Keadilan Insan Malaysia***** Malaysian People's Justice Front AKIM Angkatan Keadilan Insan Malaysia logo.png 1995 2010
Parti Demokratik Setiahati Kuasa Rakyat Bersatu Sabah****** Sabah United Power Loyal of the People's Democratic Party SETIA SETIA.jpg 1994 2011
Parti Pekerja-Pekerja Malaysia******* Malaysian Workers' Party PPM Parti Pekerja-Pekerja Malaysia.jpg 1978 2015
* Parti Perikatan berkembang untuk meliputi parti-parti komponen baru selain 3 parti asalnya, UMNO, MCA dan MIC, dan dinamakan semula sebagai Barisan Nasional.
** UMNO (Baru) telah ditubuhkan pada 16 Februari 1988. Terma "Baru" bagaimanapun telah dilupuskan melalui pindaan perlembagaan pada Julai tahun yang sama.
*** Perlembagaan IKATAN telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Keadilan Nasional (KeADILan)[5] dan kemudiannya dinamakan kepada Parti Keadilan Rakyat (PKR).[6]
**** Perlembagaan PDS telah dipinda untuk menukar namanya kepada Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu (UPKO) pada 28 Julai 1999.
***** Perlembagaan Angkatan Keadilan Insan Malaysia (AKIM) telah dipinda untuk menukar nama serta perlembagaanya kepada Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air (KITA)
****** Perlembagaan Parti Demokratik Setiahati Kuasa Rakyat Bersatu Sabah (SETIA) telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Bersatu Sasa Malaysia(BERSAMA)
******* Perlembagaan Parti Pekerja-Pekerja Malaysia (PPM) telah dipinda untuk menukar namanya kepada Parti Amanah Negara (AMANAH)

Parti yang telah dibubarkan[sunting | sunting sumber]

Parti yang telah dibubarkan dan telah tidak aktif mengikut tahun penubuhan mereka.

Nama Bahasa Malaysia Nama Bahasa Inggeris Singkatan Simbol Diasaskan Dibubarkan
Parti Komunis Malaya * Communist Party of Malaya CPM South Asian Communist Banner.svg 1930 1989
Kesatuan Melayu Muda Young Malays Union KMM Merah Putih Bintang 12.jpg 1938 1945
Parti Kebangsaan Melayu Malaya Malay Nationalist Party PKMM 1945 1950
Malayan Democratic Union — MDU 1945 1948
Angkatan Pemuda Insaf Awakened Youth Organization API 1946 1948
Angkatan Wanita Sedar Cohort of Awakened Women AWAS 1946 1948
Parti Nasionalis Malaya Malaya Nationalist Party PERAM 1946 1948
Ikatan Pemuda Tanah Air Melayu — PETA 1947 1948
Pemuda Radikal Melayu Malay Radical Youth PERAM 1948 1948
Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu United Malays National Organisation UMNO 1946 1988
Hizbul Muslimin Hizbul Muslimin HM Hamim.jpg 1948 1948
Parti Radikal Malaya Radical Party (Malaya) — 1951 1952
Parti Kemerdekaan Malaya Independence of Malaya Party IMP 1951 1954
Parti Kebangsaan Perak National Association of Perak NAP 1953 1957
Parti Negara National Party — 1953 1962
Parti Buruh Malaya Labour Party of Malaya LPM Parti Buruh Malaya logo.png 1954 1969
Liga Pemuda Sosialis Malaya Malayan Socialist Youth League — Parti Buruh Malaya logo.png 1956 1958
Parti Malaya Malayan Party — 1956 1964
Parti Negara Sarawak National Party of Sarawak PANAS 1960 1968
Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu United National Kadazan Organisation UNKO 1961 1964
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu United Sabah National Organisation USNO Usno.PNG 1961 1991
Barisan Rakyat Jati Sarawak Sarawak Native People's Front BARJASA 1961 1968
Parti Kebangsaan Sarawak Sarawak National Party SNAP LogoSNAP.jpg 1961 2013[7]
Pertubuhan Pasok Momogun Bersatu United Pasok Momogun Organisation PASOK MOMOGUN 1962 1964
Persatuan Cina Sarawak Sarawak Chinese Association SCA 1962 —
Parti Pesaka Anak Sarawak Sarawak Native's Heritage Party PESAKA 1962 1973
Persatuan Cina Sabah Sabah Chinese Association SCA 1962 1979
Parti Demokratik Bersatu United Democratic Party UDP 1962 1967
Parti Perhimpunan Kebangsaan National Convention Party PPK 1963 1965
Parti Machinda Machinda Party MACHINDA 1964 —
Pertubuhan Bersatu Pasok-Momogun Kadazan United Pasok-Momogun Kadazan Organisation UPKO 1964 1967
Kongres India Sabah Sabah Indian Congress SIC 1964 —
Parti Bumiputera Bumiputera Party — 1967 1973
Parti Marhaen Marhaen Party — 1968 1974
Parti Komunis Malaya (Puak Revolusioner)* Communist Party of Malaya (Revolutionary Faction) CPM-RF South Asian Communist Banner.svg 1970 —
Parti Keadilan Masyarakat Malaysia Social Justice Party (Malaysia) PEKEMAS PEKEMAS.JPG 1971 1979
Parti Komunis Kalimantan Utara** North Kalimantan Communist Party NKCP South Asian Communist Banner.svg 1971 1990
Parti Komunis Malaya (Marxis-Leninis) * Communist Party of Malaya (Marxist-Leninist) CPM-ML South Asian Communist Banner.svg 1974 —
Parti Tindakan Sabah Bersatu United Sabah Action Party USAP 197? 1974
Independent People's Progressive Party Independent People's Progressive Party — 1974 —
Kesatuan Insaf Tanah Air Homeland Consciousness Union KITA 1974 —
Parti Negara Rakyat Sarawak Sarawak People's National Party PNRS 1974 —
Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah Sabah United People's Party BERJAYA Flag of Berjaya Party.png 1975 —
United Sabah Assembly Party United Sabah Assembly Party PUSAKA 1977 1978
Parti Sosial Demokratik Social Democratic Party SDP 1978 —
Parti Anak Jati Sarawak Sarawak Native's Party PAJAR 1978 1978
Parti Sarawak Demokratik Bersatu Sarawak United Democratic Party BERSATU 1978 —
Parti Cina Bersatu Sabah Sabah Chinese Consolidated Party PCBS 1980 —
Parti Hizbul Muslimin Malaysia Muslim People's Party of Malaysia HAMIM Hamim.jpg 1983 —
Parti Bangsa Dayak Sarawak Sarawak Native People's Party PBDS Logo pbds.jpg 1983 2004
Parti Buruh Bersatu Sarawak Sarawak United Labour Party — 1983 —
Parti Bersatu Rakyat Bumiputera Sabah Sarawak United Bumiputera People's Party BERSEPADU 1984 —
Parti Nasionalis Malaysia Nationalist Party of Malaysia NASMA 1985 —
Parti Demokratik India Malaysia Democratic Malaysian Indian Party DMIP 1985 1997
Parti Cina Sabah Sabah Chinese Party SCP 1986 —
Parti Solidariti Malaysia Malaysian Solidarity Party MSP 1986 —
Persatuan Rakyat Malaysia Sarawak Sarawak Malaysian People's Association PERMAS 1987 1991
Parti Melayu Semangat 46 Spirit of 46 Malay Party S46 S46.gif‎ 1989 1996
Parti Rakyat Sabah Sabah People's Party 1989 1991
Angkatan Keadilan Rakyat People's Justice Front AKAR Akar.jpg 1989 2001
Barisan Rakyat Sabah Bersekutu Federated Sabah People's Front BERSEKUTU BERSEKUTU.jpg 1998 2010
Parti Demokratik Malaysia Malaysian Democratic Party MDP MDP.jpg 1998 2010
Parti Kebangsaan Sarawak Sarawak National Party SNAP LogoSNAP.jpg 1961 2013
* Parti Komunis Malaya beroperasi secara sah dari 1945-1948. Tetapi selepas ia diharamkan, parti itu bergerak di bawah tanah untuk melancarkan pemberontakan bersenjata. Pada 1970, mantan Rejimen Ke-8 Tentera Pembebasan Kebangsaan Malaya, sayap bersenjata PKM, berpecah untuk membentuk PKM (Puak Revolusioner). Pada 1974, berlaku perpecahan ketiga antara kader PKM yang mahu menamatkan penentangan ideologinya terhadap persekutuan Malaysia yang lebih besar dan membentuk PKM (Marxis Leninis).[8]
** Parti Komunis Kalimantan Utara tidak pernah beroperasi sebagai entiti politik yang sah.

Lihat juga[sunting | sunting sumber]

Rujukan[sunting | sunting sumber]

  1. ^ Parti Pekerja Sarawak diluluskan pendaftarannya – BorneoPost Online
  2. ^ "In Search Of The Elusive Dayak Political Unity". Bernama. 2002-10-03. Dicapai 2006-05-14. 
  3. ^ University Students Form New Party, 7 January 2008, People are the boss
  4. ^ ANNOUNCEMENT OF HUMAN RIGHTS PARTY (HRP), MALAYSIA.
  5. ^ PKR watershed election, by Azam Aris, Tuesday 26 February 2008, The Edge
  6. ^ Malaysiakini : PKR launched, promises to be truly multi-racial
  7. ^ Mahkamah kekal keputusan ROS batal pendaftaran SNAP BERNAMA. 17 Januari 2013
  8. ^ Milorad M. Drachkovitch, Lewis H. Gann, Richard Phillip, Hoover Institution on War, Revolution, and Peace (1975). Yearbook of International Communist Affairs. Stanford: Hoover Institution Press. m/s. 376. ISBN 0817914617. 

Pautan luar[sunting | sunting sumber]


Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Senarai_parti_politik_Malaysia&oldid=4663218"