Parti Keadilan Rakyat

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
(Dilencongkan dari PKR)
"PKR" dan "KeADILan" dilencongkan di sini.
Bagi parti duluan untuk Parti Keadilan Rakyat, lihat Parti Keadilan Nasional.
Parti Keadilan Rakyat
(KEADILAN/PKR)
ڤرتي كعاديلن رعيت
PresidenDato Seri Anwar Ibrahim
Timbalan PresidenRafizi Ramli
Naib Presiden
Ditubuhkan4 April 1999; 23 tahun yang lalu (1999-04-04) sbg PKN
3 Ogos 2003; 19 tahun yang lalu (2003-08-03) sbg PKR
PecahanPertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)
Ibu pejabatPetaling Jaya, Selangor
Keanggotaan2.78 juta (Disember 2022)
IdeologiKeadilan sosial
Progresivisme
Demokrasi liberal
Nasionalisme
Hak kuasa rakyat
Kerjasama semua kaum
Kedudukan politikBerhaluan tengah
Penggabungan kebangsaanPakatan Harapan[1]
WarnaBiru muda     
Dewan Rakyat Malaysia (Parlimen)
31 / 222
[2][3]
Dewan Undangan Negeri
61 / 607
Simbol pilihan raya
Pakatan-harapan-logo.svg
Laman sesawang
www.keadilanrakyat.org
Politik Malaysia
Coat of arms of Malaysia.svg
Persatuan Negara-negara Asia Tenggara Negara Anggota ASEAN
Kerajaan Persekutuan
Pemerintahan beraja
Arms of the Yang di-Pertuan Agong of Malaysia.svg
Legislatif
Parliament Of Malaysia.svg

Dewan Negara Parlimen Malaysia.svg

Dewan Rakyat.svg

Eksekutif
Coat of arms of Malaysia.svg
Kehakiman
Pilihan raya
Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia.svg
Parti politik
Senarai parti politik Malaysia
Hubungan dalam negeri
Hubungan luar negeri
Ikon portal Portal Malaysia

Parti Keadilan Rakyat (singkatan: KeADILan atau kerap juga ditulis dan dipanggil sebagai PKR) ialah sebuah parti politik di Malaysia yang dipimpin oleh Presiden, Dato' Seri Anwar Ibrahim. Ia ditubuhkan pada 2003 hasil gabungan Parti Keadilan Nasional (KeADILan) dan Parti Rakyat Malaysia (PRM).[4] Ia adalah salah satu daripada tiga parti komponen gabungan Pakatan Harapan (PH).

KeADILan merupakan parti yang memimpin dalam gabungan parti pemerintah Kerajaan Negeri Selangor dan Kerajaan Negeri Sembilan, dan parti dalam gabungan parti pemerintah bagi Kerajaan Negeri Pulau Pinang. Ia juga merupakan parti pembangkang dalam Kerajaan Negeri Perlis, Kerajaan Negeri Kedah, Kerajaan Negeri Perak, Kerajaan Negeri Pahang, Kerajaan Negeri Johor, Kerajaan Negeri Melaka, Kerajaan Negeri Sabah dan Kerajaan Negeri Sarawak.

Sejarah

Penggabungan Parti Keadilan Nasional dan Parti Rakyat Malaysia

Maklumat lanjut : Parti Keadilan Nasional

Tempoh pemilihan selepas rundingan antara KeADILan dan Parti Rakyat Malaysia (PRM) mengenai kemungkinan penggabungan.[5] Walaupun ada pembangkang dalam kedua-dua pihak untuk bergerak,[6][7] Memorandum Persefahaman 13 Perkara akhirnya ditandatangani oleh kedua-dua pihak pada 5 Julai 2002.[8] Pada 3 Ogos 2003, entiti gabungan yang baru dilancarkan secara rasminya dan mengandaikan namanya sekarang.[9]

Pilihan raya umum 2004

Memandangkan pindaan baru kepada perlembagaan parti itu belum diluluskan oleh Pendaftar Pertubuhan, calon-calon dari PRM bertanding pada pilihan raya umum 2004 menggunakan lambang Parti Keadilan Nasional.[10] Parti itu kurang bernasib baik dalam pilihan raya dan hanya mampu mengekalkan satu kerusi parlimen, Permatang Pauh yang dipegang Dr Wan Azizah, walaupun memenangi 9% undi popular. Pencapaian yang buruk kemudiannya dikaitkan dengan perpecahan dan penolakan di kawasan pemilihan, dengan satu perkiraan yang menunjukkan bahawa secara purata, undi bagi kerajaan BN bernilai 28 kali undi penyokong Keadilan.[11]

Anwar Ibrahim bebas

Pada 2 September 2004, dalam keputusan Mahkamah Persekutuan, sabitan liwat Anwar Ibrahim telah dibatalkan dan dia dibebaskan. Peristiwa-peristiwa yang tidak dijangka ini berlaku tepat pada masanya untuk KEADILAN yang sedang menghadapi semangat yang melemahkan kerana prestasi yang tidak menyenangkan dalam pilihan raya.[12][13]

Pilihan raya umum 2008

Dalam pilihan raya 2008, PKR memenangi 31 kerusi di Parlimen, dengan DAP dan PAS membuat keuntungan besar serta 28 kerusi dan 23 kerusi masing-masing. Keseluruhannya, pengambilan 82 kerusi oleh pembangkang kepada 140 kerusi BN menjadikannya prestasi terbaik dalam sejarah Malaysia oleh pembangkang, dan menafikan BN majoriti dua pertiga yang diperlukan untuk membuat perubahan perlembagaan dalam Dewan Rakyat.

PKR juga berjaya menandingi pilihan raya negeri yang menyaksikan gabungan gabungan PKR, DAP dan PAS yang membentuk kerajaan campuran di negeri-negeri Kelantan, Kedah, Pulau Pinang, Perak dan Selangor. Pejabat Menteri Besar Selangor dan Timbalan Ketua Menteri Pulau Pinang telah diadakan oleh wakil-wakil rakyat KEADILAN, Khalid Ibrahim dan Mohd Fairus Khairuddin.

Anwar kembali ke politik

Pada 14 April 2008, Anwar menyambut kepulangan rasminya ke pentas politik, kerana larangannya dari pejabat awam tamat satu dekad selepas dia dipecat sebagai timbalan perdana menteri. Salah satu sebab utama pembangkang merampas satu pertiga daripada kerusi Parlimen dan lima negeri yang paling buruk yang pernah berlaku untuk gabungan BN yang memerintah selama setengah abad, adalah disebabkan beliau memimpin.[14] Perhimpunan lebih 10,000 penyokong menyambut Anwar dalam satu perhimpunan yang mengalu-alukan kepulangannya ke politik. Di tengah-tengah perhimpunan itu, polis mengganggu Anwar selepas dia menyampaikan perhimpunan tersebut selama hampir setengah jam dan memaksanya menghentikan perhimpunan itu.[15]

Kerajaan Malaysia memperhebatkan usaha pada 6 Mac untuk menggambarkan tokoh pembangkang Anwar Ibrahim sebagai taktik politik, beberapa hari menjelang pilihan raya umum Malaysia 2008 pada 8 Mac yang akan menentukan sama ada beliau menimbulkan ancaman yang sah terhadap gabungan pemerintah.[16] Kempen membungkus 7 Mac untuk pemilihan umum yang akan menyaksikan kenaikan penentangan Malaysia di tengah kemarahan terhadap bangsa dan agama di kalangan minoriti kaum Cina dan India.[17] Rakyat Malaysia mengundi pada 8 Mac 2008 dalam pilihan raya parlimen.[17] Keputusan pilihan raya menunjukkan bahawa pemerintahan pemerintah mengalami kemunduran apabila gagal mendapatkan majoriti dua pertiga di parlimen, dan lima dari 12 perundangan negara dimenangi oleh parti pembangkang.[18] Sebab-sebab kejatuhan parti pemerintah, yang mengekalkan kekuasaan sejak negara mengisytiharkan kemerdekaan pada tahun 1957, adalah peningkatan inflasi, jenayah dan ketegangan etnik.[19]

Pilihan raya 2010

Bermula tahun 2010, PKR merupakan parti politik pertama melaksanakan pemilihan secara langsung bagi semua jawatan di peringkat cabang serta di peringkat Majlis Kepimpinan Tertinggi (MPT), termasuk jawatan presiden, timbalan presiden, empat naib presiden dan 20 anggota MPT.[20]

Pemilihan secara langsung barisan kepimpinan PKR, akan bermula dengan proses pencalonan di peringkat cabang (bahagian) lewat bulan ini, sebelum mengundi memilih pucuk pimpinan tertinggi parti itu pada 17 September hingga 3 Oktober 2010.

Menurut surat pekeliling dari setiausaha agung PKR, 222 cabang di seluruh negara diminta mengemukakan pencalonan mulai 27 Ogos hingga 12 September 2010.[21]

Semua ahli parti yang berdaftar sebelum 27 Jun dibenarkan mengundi bagi 18 jawatan di peringkat cabang - pengerusi, timbalan pengerusi, naib pengerusi serta 15 jawatan ahli jawatankuasa.

Para ahli juga akan mengundi bagi 10 jawatan dalam sayap Wanita dan 20 jawatan bagi sayap Pemuda PKR.

Pilihan raya kecil Permatang Pauh

Gabungan kerajaan dan pemerintah Malaysia mengisytiharkan kekalahan dalam kemenangan besar dalam pilihan raya kecil oleh Anwar Ibrahim. Muhammad Muhammad Taib, ketua maklumat Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) yang mengetuai gabungan BN menyatakan: Ya tentu kita telah hilang. . . kami adalah golongan yang ketinggalan dalam perlumbaan ini.[22] Para pegawai Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia mengumumkan Anwar menang oleh majoriti yang mengejutkan terhadap Arif Shah Omar Shah dari gabungan Barisan Nasional dan Perdana Menteri Abdullah Badawi UMNO.[23] Reuters melaporkan bahawa menurut laman web berita Malaysiakini, Anwar Ibrahim menang dengan majoriti 16,210 undi. Beliau telah memenangi 26,646 undi manakala Arif Omar menang 10,436 undi.[24] Jurucakap Parti Keadilan Rakyat Anwar Ginie Lim memberitahu BBC: "Kami semakin jauh."[23]

Pada 28 Ogos 2008, Anwar, yang memakai baju Melayu tradisional berwarna biru tua dan topi hitam "songkok", bersumpah di ruang utama rumah Parlimen di Kuala Lumpur, sebagai Ahli Parlimen Permatang Pauh pada jam 10.03 pagi sebelum Speaker Tan Sri Pandikar Amin Mulia. Dia secara rasmi mengisytiharkan Anwar sebagai pemimpin parti pembangkang 3-parti. Dengan isterinya Wan Azizah Wan Ismail dan anak perempuannya, Nurul Izzah Anwar, juga seorang ahli parlimen, Anwar mengumumkan: "Saya gembira dapat kembali selepas satu dekad. Perdana menteri telah kehilangan mandat negara dan negara".[25][26] Anwar memerlukan sekurang-kurangnya 30 penggubal undang-undang terutama dari undi MP Sabah dan Sarawak untuk membatalkan kerajaan.[27][28]

Perkembangan lain

Pada Disember 2005 PKR menganjurkan kongres kebangsaan kedua.[29] Antara usul yang diluluskan ialah Agenda Ekonomi Baru[30] yang membayangkan dasar ekonomi bukan kaum untuk menggantikan Dasar Ekonomi Baru yang berasaskan kaum. PKR berjaya mengejar politik Sarawak pada Mei 2006. Dalam pilihan raya negeri Sarawak, Dominique Ng, seorang peguam dan aktivis, menang di kawasan Padungan di Kuching, sebuah wilayah Cina yang majoritinya. KEADILAN hilang secara sempit di Saribas, sebuah kawasan Melayu-Melanau dengan hanya 94 undi. Sarawak adalah kubu tradisional BN. PKR juga telah mengejar strategi agresif untuk mendapatkan personaliti utama dari dalam dan luar politik. Pada Julai 2006, Khalid Ibrahim, bekas Ketua Pegawai Eksekutif Permodalan Nasional Berhad dan Guthrie, dilantik sebagai Bendahari PKR.

Langkah Kajang

Rencana utama: Langkah Kajang

Pada tahun 2014, Pengarah Strategi Parti kemudian Naib Presiden-merangkap Setiausaha Agung, Rafizi Ramli memulakan Pemindahan Kajang yang gagal dalam usaha untuk menjatuhkan Menteri Besar Selangor ke-14, Abdul Khalid Ibrahim, dan memasang pemimpin de facto parti Anwar Ibrahim sebagai penggantinya. Manuver politik mengakibatkan krisis politik sembilan bulan dalam negeri Selangor dan gabungan Pakatan Rakyat, yang turut melibatkan istana Selangor, sebuah pilihan raya kecil yang menelan belanja RM1.6 juta dalam wang rakyat, parti itu kehilangan satu kerusi Perhimpunan Selangor dan Parlimen Malaysia. PKR juga akhirnya tidak mendapat Menteri Besar yang mereka mahukan.[31] Krisis ini diselesaikan dengan pelantikan Timbalan Presiden PKR, Azmin Ali, sebagai Menteri Besar ke-15 Selangor. Kebanyakan penganalisis mengatakan bahawa Pergerakan Kajang adalah kegagalan besar.[32]

Ideologi

Perlembagaan PKR telah menjadi salah satu prinsip terasnya,[33] iaitu penubuhan "masyarakat yang adil dan bangsa yang demokratik, progresif dan bersatu". Dalam praktiknya, parti itu terutamanya menumpukan pada menggalakkan keadilan sosial,[34] keadilan sosial,[35][36] menghapuskan rasuah politik[37] dan isu hak asasi manusia[38] dalam rangka kerja bukan etnik.

Prestasi parti

Parti KeADILan Nasional kemudiannya membentuk pakatan Barisan Alternatif (BA) dengan PRM, Parti lslam Se-Malaya (PAS) dan Parti Tindakan Demokratik (DAP). Pada pilihan raya umum 1999, Parti KeADILan Nasional berjaya memenangi 5 kerusi Parlimen di Pulau Pinang, Kelantan dan Terengganu serta 4 kerusi Dewan Undangan Negeri di Selangor, Pahang, Pulau Pinang dan Negeri Perak. Pada pilihan raya kecil Lunas di negeri Kedah pada 29 November 2000 atas kematian Dr. Joe Fernandez, calon Keadilan, Saifuddin Nasution menewaskan calon Barisan Nasional dan menjadi ADUN kelima dari Parti KeADILan Nasional. Kejayaan ini menafikan majoriti dua pertiga Barisan Nasional di negeri Kedah.

Pada Februari 2003, KeADILan telah bergabung dengan Parti Rakyat Malaysia (PRM) dan mengambil nama seperti sekarang. Populariti UMNO dan BN yang pulih dengan kejayaan Dr. Mahathir menyelamatkan Malaysia dari krisis kewangan 1997, dan persaraan Dr. Mahathir telah menenggelamkan gerakan reformasi dan pengaruh PKR yang makin dilihat oleh rakyat sebagai parti yang hanya memperjuangkan kepentingan peribadi Anwar. Pada tahun 2004 KeADILan hanya memenangi sebuah kerusi Parlimen pada pilihan raya umum pada tahun itu, iaitu di Permatang Pauh yang disandang oleh Presidennya sekarang, Datin Seri Dr. Wan Azizah.

Pengaruh PKR tampak pulih setelah Anwar dibebaskan dari penjara Sungai Buloh. Sentuhan pertama Anwar ialah pada Mei 2006 semasa pilihan raya Sarawak 2006, yang mana Keadilan berjaya menawan 1 kerusi menerusi Dominique Ng yang memenangi kerusi tersebut mengalahkan penyandang, Lily Wong (SUPP-BN) di DUN Padungan. [39]

Struktur dan keahlian

Pimpinan Pusat

Kemas kini 13 August 2022.

Jawatan Penyandang Jawatan Penyandang
Majlis Pimpinan Pusat Majlis Penasihat
Presiden Anwar Ibrahim Pengerusi Wan Azizah Wan Ismail
Timbalan Presiden Rafizi Ramli Timbalan Pengerusi Syed Husin Ali
Naib Presiden dipilih Amirudin Shari Lembaga Disiplin
Nik Nazmi Nik Ahmad Pengerusi Tan Yee Kew
Chang Lih Kang Timbalan Pengerusi Madhi Hassan
Aminuddin Harun Sivamalar Genapathy
dilantik Nurul Izzah Anwar Pengerusi Majlis Pimpinan Negeri
Awang Husaini Sahari Utara Perlis Nurul Izzah Anwar
Saraswathy Kandasami Kedah Nurul Izzah Anwar
ex-officio (Ketua Wanita) Fadhlina Sidek Pulau Pinang Nurul Izzah Anwar
ex-officio (Ketua Angkatan Muda) Adam Adli Perak Chang Lih Kang
Setiausaha Agung Saifuddin Nasution Ismail Timur Kelantan Nik Nazmi Nik Ahmad
Bendahari William Leong Jee Keen Terengganu Nik Nazmi Nik Ahmad
Ketua Penerangan Fahmi Fadzil Pahang Amirudin Shari
Pengerusi Jawatankuasa Pilihan Raya Pusat Rafizi Ramli Barat Selangor Amirudin Shari
Pengerusi Jawatankuasa Pemilihan Parti Zaliha Mustafa Negeri Sembilan Aminuddin Harun
Ahli Majlis Pimpinan Pusat Selatan Melaka Aminuddin Harun
Johor Rafizi Ramli
Dipilih Pengarah Pendidikan Maszlee Malik Wilayah Persekutuan Rafizi Ramli
Pengarah Strategi Akmal Nasrullah Mohd Nasir Sarawak Roland Engan
Romli Ishak Sabah Sangkar Rasam
Pengarah Sukarelawan Fahmi Zainol Jawatan-jawatan lain
Pengarah Mobilisasi Yahya Sahri Timbalan Setiausaha Agung Muhamad Zakwan Mustafa Kamal
Pengarah Latihan Nurin Aina @ Nor Azrina Surip Sathia Prakash
Pengarah Komunikasi Lee Chean Chung Tay Wei Wei
Pengarah Aduan dan Kemasyarakatan Siti Aishah Shaik Ismail Timbalan Pengarah Dasar Dr Fahmi Ngah
Pengarah Modal Insan Syed Ibrahim Syed Noh Arif Astaman
Timbalan Pengarah Karyawan Gerald Hans Isaac Timbalan Pengarah Strategi Sim Tze Tzin
Timbalan Pengarah Modal Insan Simon Ooi Tze Min Timbalan Pengarah Komunikasi Danish Hairuddin
Pengarah Dasar Wong Chen Timbalan Ketua Penerangan Ramanan Ramakrishnan
Timbalan Pengarah Strategi Raiyan Abdul Rahim Chua Wei Kiat
Timbalan Pengerusi Pilihan Raya Tan Kar Hing Razeef Rakimin
Ketua Setiausaha Pengelola Zahir Hassan Timbalan Pengarah Latihan Ismail Yusop
David Cheong Kian Young Pengerusi Institut Latihan KEADILAN Fuziah Salleh
Pengarah Jaringan Industri Hee Loy Sian Pengerusi Biro Antarabangsa Shamsul Iskandar Mohd Akin
Pengarah Pemahaman & Pemantapan Agama Amidi Abdul Manan Pengerusi Biro Kesihatan Lee Boon Chye
Pengarah Kesedaran dan Perubahan Iklim Elizabeth Wong Keat Ping Pengerusi Biro Guaman Sivarasa Rasiah
Pengarah Karyawan Muhammad Bakhtiar Wan Chik Pengerusi Biro Pekerja Abdullah Sani Abdul Hamid
Dilantik Timbalan Pengerusi Pilihan Raya Manivannan Gowindasamy Pengerusi Biro Petani Azman Ismail
Timbalan Pengerusi Pilihan Raya Rodziah Ismail Timbalan Pengerusi Biro Petani Dr Mohd Khairil Mohd Razi
Hal Ehwal Sabah Christina Liew Chin Jin Pengerusi Biro Orang Kurang Upaya Isaiah Jacob
Hal Ehwal Sarawak Abun Sui Anyit Pengerusi Biro Orang Asli Manolan Mohamad
Yuneswaran Ramaraj Pengerusi Biro Pekerja Ladang Gunaraj George
Timbalan Pengerusi Majlis Pimpinan Negeri
Utara Perlis Noor Amin Ahmad Barat Selangor Borhan Aman Shah
Kedah Nor Azrina Surip Negeri Sembilan Muhammad Nazri Kassim
Pulau Pinang Muhammad Bakhtiar Wan Chik Selatan Melaka Mohd Rafee Ibrahim
Perak Mohd Hairul Amir Sabri Johor Syed Ibrahim Syed Noh
Timur Kelantan Syed Mohd Alidustur Syed Mohd Zain Wilayah Persekutuan Zahir Hassan
Terengganu Che Ku Hashim Che Ku Mat Sabah Sazalye Donol
Pahang Rizal Jamin Sarawak Abun Sui Anyit
Sayap parti
Wanita Keadilan Ketua Fadhlina Sidek Angkatan Muda Keadilan Ketua Adam Adli
Timbalan Ketua Juwairiya Zulkifli Timbalan Ketua Muhammad Kamil Abdul Munim
Naib Ketua Wasanthee Sinnasamy Naib Ketua Atyrah Hanim Razali
June Leow Hsiad Hui Pravin Murali
Sangetha Jayakumar Prasanth Kumar Brakasam

Perlis, Kedah & Pulau Pinang:Nurul Izzah Anwar |- Kelantan & Terengganu: Nik Nazmi Nik Ahmad |- Perak: Chang lih Kang |- Pahang & Selangor: Amirudin Shari |- Melaka & Negeri Sembilan: Aminuddin Harun |- Wilayah Persekutuan & Johor:Mohd Rafizi Ramli |- Sabah: Sangkar Rasam |- Sarawak: Ronald Engan

Wakil Rakyat

Dewan Negara

Senator

Rencana utama: Ahli Dewan Negara, Parlimen Malaysia ke-14

Ahli-ahli Senator Malaysia tidak dipilih secara pilihan raya. Setiap daripada 13 dewan undangan negeri memilih dua Senator; baki 44 dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong. PKR mempunyai empat orang Ahli Dewan Negara yang dilantik melalui Dewan Undangan Negeri.[40]

Negeri Tempoh Ahli Catatan
Flag of the Supreme Head of Malaysia.svg Yang di-Pertuan Agong 03.12.2022 - Saifuddin Nasution Ismail, YB Senator Datuk Seri Menteri Dalam Negeri Malaysia
10.12.2022 - Fuziah Salleh, YB Senator Puan Timbalan Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Kos Sara Hidup Malaysia
10.12.2022 - Saraswathy Kandasami, YB Senator Puan Timbalan Menteri Pembangunan Usahawan dan Koperasi Malaysia

Dewan Rakyat

Ahli Parlimen Malaysia ke-15

Rencana utama: Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-15

PKR mempunyai 31 ahli di dalam Dewan Rakyat.

Negeri No. Perlembagaan Parlimen Ahli Catatan Penggal
 Pulau Pinang P044 Nibong Tebal Fadhlina Sidek, YB Puan Menteri Pendidikan Malaysia Penggal pertama
P052 Bayan Baru Sim Tze Tzin, YB Tuan penggal ke-2
P053 Balik Pulau Muhammad Bakhtiar Wan Chik, YB Datuk penggal ke-2
 Perak Darul Ridzuan P062 Sungai Siput Kesavan Subramaniam, YB Tuan penggal ke-2
P063 Tambun Anwar Ibrahim, YAB Dato' Seri Perdana Menteri Malaysia,Menteri Kewangan Malaysia penggal ke-8
P071 Gopeng Tan Kar Hing, YB Tuan penggal pertama
P077 Tanjong Malim Chang Lih Kang, YB Tuan Menteri Sains dan Teknologi Malaysia penggal ke-2
 Selangor P097 Selayang William Leong Jee Keen, YB Tuan penggal ke-4
P098 Gombak Amirudin Shari, YB Dato' Seri penggal pertama
P099 Ampang Rodziah Ismail, YB Puan penggal pertama
P100 Pandan Rafizi Ramli, YB Tuan Menteri Ekonomi Malaysia penggal ke-2
P104 Subang Wong Chen, YB Tuan penggal ke-2
P105 Petaling Jaya Lee Chean Chung, YB Tuan penggal pertama
P107 Sungai Buloh Ramanan Ramakrishnan, YB Tuan penggal pertama
Wilayah Persekutuan WP Kuala Lumpur P115 Batu Prabakaran Parameswaran, YB Tuan penggal ke-2
P116 Wangsa Maju Zahir Hassan, YB Tuan penggal pertama
P118 Setiawangsa Nik Nazmi Nik Ahmad, YB Tuan Menteri Sumber Asli, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim Malaysia penggal ke-2
P121 Lembah Pantai Fahmi Fadzil, YB Tuan Menteri Komunikasi dan Digital Malaysia penggal ke-2
P124 Bandar Tun Razak Wan Azizah Wan Ismail, YB Dato' Seri Dr. penggal ke-5
 Negeri Sembilan P132 Port Dickson Aminuddin Harun, YB Dato' Seri penggal pertama
 Melaka P137 Hang Tuah Jaya Adam Adli Timbalan Menteri Belia dan Sukan Malaysia penggal pertama
 Johor P140 Segamat Yuneswaran Ramaraj penggal pertama
P141 Sekijang Zaliha Mustafa, YB Dr. Menteri Kesihatan Malaysia penggal pertama
P144 Ledang Syed Ibrahim Syed Noh, YB Tuan penggal ke-2
P150 Batu Pahat Onn Abu Bakar, YB Tuan penggal pertama
P159 Pasir Gudang Hassan Abdul Karim, YB Tuan penggal ke-2
P160 Johor Bahru Akmal Nasrullah Mohd Nasir, YB Tuan Timbalan Menteri Pembangunan Dan Kerajaan Tempatan Malaysia penggal ke-2
 Sabah P171 Sepanggar Mustapha Sakmud, YB Tuan Timbalan Menteri Sumber Manusia Malaysia penggal pertama
 Sarawak P219 Miri Chiew Choon Man, YB Tuan penggal pertama
Jumlah Pulau Pinang (3), Perak (4), Selangor (7), W.P. Kuala Lumpur (5), Negeri Sembilan (1), Johor (6), Sabah (1), Sarawak (1)

Dewan Undangan Negeri

Wakil Dewan Undangan Negeri Malaysia

Rencana utama: Ahli Dewan Undangan Negeri, Parlimen Malaysia ke-14
Negeri No. Kawasan Parlimen Ahli Catatan
 Perlis (Penggal ke-15) N08 Indera Kayangan Gan Ay Ling
 Kedah (Penggal ke-14) N12 Suka Menanti Zamri Yusuf
N25 Bukit Selambau Sumugam Rengasamy
N27 Bakar Arang Simon Ooi Tze Min
N35 Kulim Yeo Keng Chuan
 Pulau Pinang (Penggal ke-14) N03 Pinang Tunggal Ahmad Zakiyuddin Abdul Rahman Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Pulau Pinang
N06 Telok Ayer Tawar Mustafa Kamal Ahmad
N12 Penanti Norlela Ariffin Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Pulau Pinang
N14 Machang Bubuk Lee Khai Loon
N17 Bukit Tengah Gooi Hsiao-Leung
N18 Bukit Tambun Goh Choon Aik
N20 Sungai Bakap Amar Pritpal Abdullah
N24 Kebun Bunga Jason Ong Khan Lee
N35 Batu Uban Kumaresan Aramugam
N36 Pantai Jerejak Saifuddin Nasution Ismail
N37 Batu Maung Abdul Halim Hussain Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Pulau Pinang
N39 Pulau Betong Mohd Tuah Ismail
 Perak Darul Ridzuan (Penggal ke-15) N24 Hulu Kinta Muhamad Arafat Varisai Mahamad
N43 Tualang Sekah Mohd Azlan Helmi Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Perak
N45 Simpang Pulai Wong Chai Yi
N46 Teja Sandrea Ng Shy Ching Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Perak
N54 Hutan Melintang Wasanthee Sinnasamy
 Pahang Darul Makmur (Penggal ke-15) N13 Semambu Chan Chun Kuang
N14 Teruntum Sim Chon Siang Ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri Pahang

Dewan Undangan Negeri Selangor
19 / 56
Dewan Undangan Negeri Pulau Pinang
12 / 40
Dewan Undangan Negeri Perlis
3 / 15
Dewan Undangan Negeri Kedah
5 / 36

 Dewan Undangan Negeri Sembilan
6 / 36
Dewan Undangan Negeri Melaka
2 / 28
Dewan Undangan Negeri Johor
1 / 56

 Dewan Undangan Negeri Perak
3 / 59
Dewan Undangan Negeri Pahang
2 / 42
Dewan Undangan Negeri Sarawak
0 / 82

 Dewan Undangan Negeri Sabah
2 / 79
Dewan Undangan Negeri Terengganu
0 / 32
Dewan Undangan Negeri Kelantan
0 / 45

Keputusan pilihan raya umum

Pilihan raya Jumlah kerusi dimenangi Jumlah undi Bahagian undi Keputusan pilihan raya Pemimpin pilihan raya
1999
5 / 193
 773,679 11.67% ▲5 kerusi; Pakatan pembangkang (Barisan Alternatif) Wan Azizah Wan Ismail
2004
1 / 219
 617,518 8.9% ▼4 kerusi; Pakatan pembangkang (Barisan Alternatif) Wan Azizah Wan Ismail
2008
31 / 222
 1,509,080 18.58% ▲30 kerusi; Pakatan pembangkang (Pakatan Rakyat) Wan Azizah Wan Ismail
2013
30 / 222
 2,254,211 20.39% ▼1 kerusi; Pakatan pembangkang (Pakatan Rakyat) Anwar Ibrahim
2018
47 / 222
 2,046,484 17.10% ▲19 kerusi; Kerajaan (Pakatan Harapan) Wan Azizah Wan Ismail

Keputusan pilihan raya negeri

Pilihan raya negeri Dewan Undangan Negeri
Dewan Undangan Negeri Perlis Dewan Undangan Negeri Kedah Dewan Undangan Negeri Kelantan Dewan Undangan Negeri Terengganu Dewan Undangan Negeri Pulau Pinang Dewan Undangan Negeri Perak Dewan Undangan Negeri Pahang Dewan Undangan Negeri Selangor Dewan Undangan Negeri Sembilan Dewan Undangan Negeri Melaka Dewan Undangan Negeri Johor Dewan Undangan Negeri Sabah Dewan Undangan Negeri Sarawak Jumlah kerusi / Jumlah bertanding
1999
0 / 15
0 / 36
0 / 43
0 / 32
1 / 33
1 / 52
1 / 38
1 / 48
0 / 32
0 / 25
0 / 40
0 / 48
4 / 70
2001
0 / 62
0 / 25
2004
0 / 15
0 / 36
0 / 45
0 / 32
0 / 40
0 / 59
0 / 42
0 / 56
0 / 36
0 / 28
0 / 56
0 / 60
0 / 121
2006
1 / 71
1 / 25
2008
0 / 15
4 / 36
1 / 45
0 / 32
9 / 40
7 / 59
0 / 42
15 / 56
4 / 36
0 / 28
0 / 56
0 / 60
40 / 176
2011
3 / 71
3 / 49
2013
1 / 15
4 / 36
1 / 45
1 / 32
10 / 40
5 / 59
2 / 42
14 / 56
3 / 36
0 / 28
1 / 56
7 / 60
47 / 172
2016
5 / 82
5 / 40
2018
3 / 15
7 / 36
0 / 45
0 / 32
14 / 40
4 / 59
2 / 42
21 / 56
6 / 36
3 / 28
5 / 56
2 / 60
70 / 172

Kontroversi

Tuduhan liwat terhadap Anwar Ibrahim

Rencana utama: Anwar Ibrahim § Tuduhan liwat 2008

Pada jam 11.03 pagi, 29 Jun 2008, portal berita dalam talian Malaysiakini melaporkan bahawa seorang pembantu peribadi Anwar Ibrahim telah membuat laporan polis yang mendakwa bahawa dia telah diliwat oleh Anwar. Berita itu telah dikemas kini dengan laporan bahawa pesanan SMS sedang diedarkan dengan mendakwa bahawa orang yang membuat laporan itu ialah pembantu Anwar, Saiful Bukhari Azlan, yang ditangkap awal hari ini dan didakwa terpaksa membuat pengakuan palsu. Mesej SMS yang sama juga mendakwa kemungkinan Anwar ditangkap hari ini.[41]

Anwar telah menafikan dakwaan yang mendakwa bahawa ia merupakan satu fabrikasi yang lengkap dan membuat pembalasan terhadapnya kerana pengambilalihan baru-baru ini bukti yang membabitkan Ketua Polis Negara ketika itu, Musa Hassan, dan Peguam Negara, Abdul Gani Patail, dalam salah laku termasuk pembuatan bukti yang digunakan terhadapnya semasa perbicaraan 1998-1999 untuk rasuah dan liwat.[42]

Lesen penerbitan Suara Keadilan digantung

Pada Jun 2010, penerbitan Suara Keadilan telah digantung kerana menerbitkan laporan yang mendakwa agensi kerajaan bankrap. Suara Keadilan dikendalikan oleh parti pembangkang PKR Anwar Ibrahim. Kementerian Dalam Negeri, yang mengawasi akhbar-akhbar Malaysia, berkata ia tidak berpuas hati dengan penjelasan kertas itu bagi laporan yang dikatakan tidak tepat. Malaysia menangguhkan akhbar pembangkang utama.

Kewujudan kartel Azmin

Kartel Azmin Ali merupakan gelaran bagi kumpulan ahli politik (sebahagian besar dalam kumpulan ini merupakan ahli wakil rakyat) yang menyokong dan sekutu kepada ahli politik Malaysia, Mohamed Azmin Ali. Gelaran ini mula digunakan semasa pencalonan Azmin dalam pemilihan Parti Keadilan Rakyat (PKR) pada tahun 2018 bagi mengekalkan kedudukannya sebagai Timbalan Presiden menentang pencabarnya, Rafizi Ramli.[43] Gelaran ini terus digunakan dalam kalangan ahli parti tersebut untuk tahun-tahun berikutnya. Sebilangan ahli daripada kumpulan ini turut mengikut langkah Azmin yang menyertai Parti Pribumi Bersatu Malaysia (BERSATU) semasa peristiwa kemelut politik Malaysia 2020.[44][45] Sebahagian daripada mereka menyertai Parti Bangsa Malaysia semasa tahun 2021. Berikut merupakan senarai ahli politik yang menjadi sekutu Mohamed Azmin dalam pemilihan PKR pada 2018[46][47] dan dalam kepimpinan parti pascapemilihan.[48]

No. Nama Jawatan Politik Pemilihan PKR Catatan
1 YB Zuraida Kamaruddin Ahli Parlimen Ampang menang bertanding sebagai Naib Presiden Dipecat PKR, sertai BERSATU
2 YB Dr. Xavier Jayakumar Ahli Parlimen Kuala Langat menang bertanding sebagai Naib Presiden Keluar PKR
3 Tian Chua Bekas Ahli Parlimen Batu menang bertanding sebagai Naib Presiden Dipecat PKR
4 YB Shamsul Iskandar Md Akin Ahli Parlimen Hang Tuah Jaya tewas bertanding sebagai Naib Presiden
5 YB Dr. Afif Bahardin ADUN Seberang Jaya tewas bertanding sebagai Ketua Angkatan Muda Dipecat PKR, sertai BERSATU
6 YB Muhammad Hilman Idham ADUN Gombak Setia menang bertanding sebagai Timbalan Ketua Angkatan Muda Dipecat PKR, sertai BERSATU
7 YB Haniza Mohamed Talha ADUN Lembah Jaya menang bertanding sebagai Ketua Wanita Dipecat PKR, sertai BERSATU
8 YB Daroyah Alwi Timbalan Speaker DUN Selangor menang bertanding sebagai Timbalan Ketua Wanita Keluar PKR, sertai BERSATU
9 YAB Amirudin Shari Menteri Besar Selangor menang bertanding sebagai Ahli Majlis Pimpinan Pusat (MPP)
10 YB Mohd Rashid Hasnon Timbalan Speaker Dewan Rakyat menang bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
11 Rahimah Majid menang bertanding sebagai Ahli MPP Dipecat PKR, sertai PBM
12 YB R. Sivarasa Rasiah Ahli Parlimen Sungai Buloh menang bertanding sebagai Ahli MPP
13 YB Elizabeth Wong ADUN Bukit Lanjan, Selangor menang bertanding sebagai Ahli MPP
14 YB Saifuddin Abdullah Ahli Parlimen Indera Mahkota menang bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
15 Zakaria Abdul Hamid menang bertanding sebagai Ahli MPP Dipecat PKR, sertai BERSATU
16 Mohd Radzlan Jalaludin menang bertanding sebagai Ahli MPP
17 YB Dr. Mansor Othman Ahli Parlimen Nibong Tebal menang bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
18 YB Kamarudin Jaafar Ahli Parlimen Bandar Tun Razak menang bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
19 YB Azmizam Zaman Huri ADUN Pelabuhan Klang, Selangor menang bertanding sebagai Ahli MPP
20 YB Dr. Edmund Santhara Kumar Ahli Parlimen Segamat menang bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
21 YB Hee Loy Sian ADUN Kajang, Selangor menang bertanding sebagai Ahli MPP
22 Gan Pei Nei Bekas ADUN Rawang, Selangor menang bertanding sebagai Ahli MPP
23 YB Lee Khai Loon ADUN Machang Bubuk, Pulau Pinang tewas bertanding sebagai Ahli MPP, dilantik sebagai Ahli MPP
24 YB Ali Biju Ahli Parlimen Saratok tewas bertanding sebagai Ahli MPP, dilantik sebagai Naib Presiden Keluar PKR, sertai BERSATU
25 YB Azman Nasrudin ADUN Lunas tewas bertanding sebagai Ahli MPP Keluar PKR, sertai BERSATU
26 Khalid Jaafar tewas bertanding sebagai Ahli MPP
27 Muthuppalaniappan @ M Mani tewas bertanding sebagai Ahli MPP
28 YB Baru Bian Ahli Parlimen Selangau dilantik sebagai Ahli MPP dan Pengerusi MPN Sarawak Keluar PKR, sertai PSB
29 YB Steven Choong Shiau Yoon Ahli Parlimen Tebrau Keluar PKR, menubuh PBM
30 YB Jonathan Yasin Ahli Parlimen Ranau Keluar PKR, sertai BERSATU
31 YB Willie Mongin Ahli Parlimen Puncak Borneo Keluar PKR, sertai BERSATU
32 YB Maria Chin Abdullah Ahli Parlimen Petaling Jaya
33 YB Chan Ming Kai Ahli Parlimen Alor Setar
34 YB Zulkifli Ibrahim ADUN Sungai Acheh, Pulau Pinang Dipecat PKR, sertai BERSATU
35 YB Robert Ling Kui Ee ADUN Sidam, Kedah Keluar PKR, sertai BERSATU
36 YB Muhammad Jailani Khamis ADUN Rembia, Melaka Dipecat PKR, sertai UMNO
37 Mohd Nazree Mohd Yunus Naib Ketua AMK Dipecat PKR, sertai BERSATU
38 YB See Chee How ADUN Batu Lintang, Sarawak Dipecat PKR, sertai PSB
39 YB Abdul Yunus Jamhari ADUN Kuala Kurau, Perak Dipecat PKR sertai BERSATU
40 YB Larry Sng Wei Shien Ahli Parlimen Julau menang bertanding sebagai Ahli MPP dan dilantik sebagai Pengerusi MPN Sarawak selepas Baru Bian keluar PKR (dulu menyokong Rafizi semasa pemilihan parti) Keluar PKR, menubuh PBM
41 Chua Yee Ling Bekas ADUN Kuala Sapetang, Perak Ketua Wanita Perak
42 YB Jugah Muyang Ahli Parlimen Lubok Antu dilantik sebagai Naib Pengerusi PKR mengganti Ali Biju (dulu menyokong Rafizi semasa pemilihan parti) Keluar PKR, sertai BERSATU

Lihat juga

Rujukan

  1. ^ Senkyr, Jan (2013), "Political Awakening in Malaysia", KAS International Reports (7): 75
  2. ^ http://www.malaysia-chronicle.com/index.php?option=com_k2&view=item&id=479991:azizah-pkr-will-not-support-hudud-bill-in-parliament&Itemid=2#axzz3XFHbJKHL
  3. ^ Parti Keadilan Rakyat Diarkibkan 3 Mac 2016 di Wayback Machine, Liberal International, www.liberal-international.org. Retrieved on 17 November 2011.
  4. ^ "Sejarah Parti Keadilan Rakyat". Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-11-18. Dicapai pada 2014-11-16.
  5. ^ "FOCUS: Anwar's party sees future in merger with socialists". Kyodo News International. bnet. 10 April 2000. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 March 2008. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  6. ^ Susan Loone (15 July 2001). "PRM votes to dissolve, merge with Keadilan". Malaysiakini. Dicapai pada 26 May 2018.
  7. ^ K Kabilan (23 November 2001). "Abim factions opposition to Keadilan-PRM merger plan triggers party split". Malaysiakini. Dicapai pada 26 May 2018.
  8. ^ Arfaeza A Aziz (24 July 2002). "Leadership transition details included in Keadilan, PRM merger MoU". Malaysiakini. Dicapai pada 26 May 2018.
  9. ^ Beh Lih Yi (3 August 2003). "PKR launched, promises to be truly multi-racial". Malaysiakini. Dicapai pada 26 May 2018.
  10. ^ Yap Mun Ching (20 January 2004). "PRM to contest elections under allys symbol". Malaysiakini. Dicapai pada 26 May 2018.
  11. ^ Jacqueline Ann Surin (6 June 2005). "22/01: German electoral system more democratic". The Sun. Malaysia Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 December 2007. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan) [sumber tak boleh dipercayai?]
  12. ^ Federal court hears Anwar’s appeal against sodomy conviction.
  13. ^ "A CAUTIONARY TALE OF TWO COALITIONS | A Kadir Jasin - Other Thots | Kolum". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-01-06.
  14. ^ "Malaysian opposition leader Anwar marks end of political ban". Agence France-Presse. Google. 12 April 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 October 2012. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  15. ^ "Malaysia police halt Anwar speech". Agence France-Presse and Google. Malaysia Today. 15 April 2008. Dicapai pada 26 May 2018. [sumber tak boleh dipercayai?]
  16. ^ "Malaysia government attacks Anwar". CNN. 6 March 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 September 2008. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  17. ^ a b "Malaysian PM suffers election shock". CNN. 8 March 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 12 June 2008. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  18. ^ "Election setback for Malaysia PM". BBC News. 8 March 2008. Dicapai pada 11 July 2011.
  19. ^ "Malaysia's PM rejects calls to resign". CNN. 6 March 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 June 2008. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  20. ^ "Pemilihan PKR: Anwar kekal tanding presiden, Azmin sah berdepan Khalid dan Saifuddin". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-09-10. Dicapai pada 2015-04-13.
  21. ^ Pemilihan langsung PKR bermula 28 Ogos.
  22. ^ "Malaysian government declares by-election defeat to Anwar". Agence France-Presse. The Standard (Hong Kong). 26 August 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 December 2011. Dicapai pada 11 July 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  23. ^ a b "Anwar Ibrahim wins landslide vote". BBC News. 26 August 2008. Dicapai pada 11 July 2011.
  24. ^ David Chance; Faisal Aziz; Alex Richardson (26 August 2008). "Website says Anwar wins Malaysia vote with big majority". Reuters (UK). Dicapai pada 11 July 2011.
  25. ^ "Anwar sworn in as member of Malaysian parliament". CNN. 28 August 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 September 2008. Dicapai pada 11 July 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  26. ^ Faisal Aziz (28 August 2008). "NEWSMAKER - Malaysia Anwar sworn in, ends political exile". Reuters India. Dicapai pada 11 July 2011.
  27. ^ "Malaysia's Anwar returns to parliament". Agence France-Presse and Google. 27 August 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 May 2011. Dicapai pada 11 July 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  28. ^ "Anwar sworn in, appointed as Opposition Leader". The Edge Daily. 28 August 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 August 2008. Dicapai pada 11 July 2011. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  29. ^ "keADILan akan adakan kongres kedua" (dalam bahasa Malay). Malaysia Today. 2 November 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 December 2007. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link) [sumber tak boleh dipercayai?]
  30. ^ Anwar Ibrahim : New Economic Agenda
  31. ^ Eileen Ng (5 October 2014). "2 out of 3 Kajang Move aims met with the last on the way, says PKR's Rafizi". The Malaysian Insider. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 November 2014. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  32. ^ Eileen Ng (23 September 2014). "With Azmin as MB, the failure of PKR's Kajang Move, say analysts". The Malaysian Insider. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 September 2014. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  33. ^ PKR : Core Principles Diarkibkan 4 Mac 2008 di Wayback Machine
  34. ^ PKR : KEADILAN questions progress of gender equality Diarkibkan 4 Mac 2008 di Wayback Machine
  35. ^ PKR : Fair share of oil revenue for Sabah: Jeffrey Diarkibkan 4 Mac 2008 di Wayback Machine
  36. ^ The Sun : Time for a non-race based agenda[pautan mati kekal]
  37. ^ PKR : Education Expenditure & Contracts Diarkibkan 4 Mac 2008 di Wayback Machine
  38. ^ PKR (AP) : Malaysian opposition politician arrested at protest over village demolition Diarkibkan 4 Mac 2008 di Wayback Machine
  39. ^ Old habits die hard for Dominique Ng.
  40. ^ "Senarai Ahli Dewan Negara". Parlimen Malaysia. Dicapai pada 22 November 2014.
  41. ^ "Aide alleges sodomy: Report lodged". Malaysiakini. Mkini Dotcom Sdn Bhd. 28 June 2008. Dicapai pada 28 June 2008.
  42. ^ "Press statement on police report" (Siaran akhbar). Parti KeADILan Rakyat. 29 Jun 2008. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 July 2008. Dicapai pada 29 June 2008. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
  43. ^ Mohd Iskandar Ibrahim (12 November 2018). "Kartel Mohamed Azmin isytihar menang". HMetro. Dicapai pada 28 Februari 2021.
  44. ^ MOHAMAD HAFIZ YUSOFF BAKRI (22 Ogos 2020). "Azmin, Penggerak Komuniti Negara (PKN) lafaz ikrar sertai Bersatu". Utusan Malaysia. Dicapai pada 28 Februari 2021.
  45. ^ Rohaniza Idris (28 Februari 2020). "Kumpulan Azmin sertai BERSATU". BHarian. Dicapai pada 28 Februari 2021.
  46. ^ Mohd Iskandar Ibrahim (12 November 2018). "Kartel Mohamed Azmin isytihar menang". HMetro. Dicapai pada 28 Februari 2021.
  47. ^ "Pemilihan PKR 2018". Malaysiakini. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-09-28. Dicapai pada 28 Februari 2021.
  48. ^ Haika Khazi (18 Julai 2019). "28 anggota MPP, Ahli Parlimen PKR tegur Anwar". BHarian. Dicapai pada 28 Februari 2021.

Pautan luar

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Parti_Keadilan_Rakyat&oldid=5768991"